เห็ดกระด้าง

เห็ดกระด้าง

ภาพ : อนันท์ กล้ารอด

ลักษณะทั่วไป เห็ดกระด้างเป็นเห็ดขอนไม้ชนิดหนึ่ง ดอกอ่อนมีสี ขาวหม่นรูปกรวย ขอบม้วนงอลงเล็กน้อย ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 5 – 10 เซนติเมตร ผิวมีขนสีน้ำตาลอ่อนอมเหลืองเมื่อดอกแก่ ผิวจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลอ่อนอมเหลือง เนื้อเห็ดบาง ด้านล่างมีครีบสีน้ำตาลอ่อน แล้วเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลแก่อมแดงเมื่อดอกแก่ ครีบหมวกแคบบางเรียวเล็กลง ไปเชื่อมติดก้านดอกเกือบถึงโคนก้านดอก ครีบบางครีบเชื่อมติดกัน ก้านดอกสั้นเหนียวและแข็งเมื่อเป็นดอกแก่มีสีน้ำตาลอ่อน ผิวเรียบยาว 1 – 2 เซนติเมตร เส้นผ่าศูนย์กลาง 0.5 – 1 เซนติเมตร ก้านดอกอยู่ค่อนไปด้านใดด้านหนึ่งของดอก ไม่อยู่กึ่งกลางดอก เนื้อในเหนียวสีขาวหรือขาวอมเหลือง
สปอร์ รูปรีสีขาว ผิวเรียบ ผนังบาง โค้งงอเล็กน้อย ขนาด 2.5-3 x 6-9 ไมโครเมตร ( อนงค์ จันทร์ศรีกุล. 2542 : 97 )
แหล่งที่พบ เห็ดกระด้างเป็นเห็ดขอนไม้ชนิดหนึ่ง ในอำเภอเนินสง่า พบทั่วไปในป่าไม้เต็ง รัง บริเวณป่าสงวนโคกใหญ่ เกิดเป็นดอกเดี่ยวอยู่ใกล้กันเป็นกลุ่มบนขอนไม้ กิ่งไม้แห้ง
ฤดูที่พบ เห็ดกระด้างพบในช่วงปลายฤดูฝนเดือนกันยายน – พฤศจิกายน พบในช่วงที่มีความชื้นสูงอากาศร้อนอบอ้าว ท้องฟ้าสลัวทางภาคอิสานเรียกว่าแดดบด ซึ่งเป็นที่มาของชื่อเห็ดบด เมื่อหมดฤดูฝนก็ยังมีดอกเห็ดแห้งติดกับกิ่งไม้ให้เห็น แต่หลังจากนั้นจะถูกแมลงพวกมอดทำลาย
ประโยชน์ เห็ดกระด้างจัดเป็นเห็ดขอนชนิดหนึ่ง ที่รับประทานได้ ทั้งดอกอ่อนและดอกแก่ สามารถเก็บไว้ได้นาน ตามธรรมชาติช่วยย่อยสลายท่อนไม้ กิ่งไม้ ให้เป็นอินทรีย์วัตถุบำรุงดิน